10.sınıf fizik elektrik çözümlü sorular, akım şiddeti, eşdeğer direnç, gerilim, enerji, güç ve pilin tükenme süresini bulma soru çözümleri.
1. SORU
Bir iletken kesitinden -6 C ve +10 C yükler zıt yönlerde 4s boyunca geçiyor.
Buna göre iletken üzerindeki akım şiddeti kaç Amper dir?
Çözüm:
q = iletkenden geçen eksi ve artı yükleri toplam sayısı.
q = |-6| + |+10| = 16 C
t = 4 saniye
Buna göre;
i = 16/4 = 4 Amper bulunur.
2. SORU
Aynı maddeden yapılmış X ve Y tellerinin kesit alanı ve uzunlukları şekilde verilmiştir.
Buna göre bu tellerin dirençleri oranı Rx / Ry kaçtır?
Çözüm:
yukarıdaki formülde verilenler X ve Y için yerine yazılır ve dirençler oranlanır;
sadeleştirme yapılırsa;
işlemler sonucu dirençler oranı bulunur.
3. SORU
Yukarıda verilen elektrik devresinde lamba parlaklığının artması için reostanın sürgüsü hangi yönde hareket ettirilmedir?
Çözüm:
Reosta sürgüsü 2 yönünde hareket ettirilirse, direnç kısalır ve akım artar, lamba parlaklığı da artar.
4. SORU
Şekildeki devrenin eşdeğer direnci kaç R dur?
Çözüm:
6R ve 3R lik dirençler kendi arasında paralel bağlıdır.
3R lik dirençler de kendi arasında paralel bağlıdır.
Paralel dirençler ile 7R seri bağlı olduğu için;
Reş = 2R + R + 7R = 10R bulunur
5. SORU
Şekildeki devrede ampermetrenin gösterdiği akım şiddeti kaç Amper dir?
Çözüm:
6Ω ve 12Ω dirençler paraleldir.
Reş = 1 + 4 = 5Ω
V = i.Reş
30 = i.5 den akım i = 6 A bulunur.
6. SORU
Şekildeki devrede voltmetrelerde okunan gerilim değerleri V1 ve V2 kaç volttur?
Çözüm:
6 Ω direnç üzerinden 5 A akım geçtiğine göre o koldaki potansiyel fark;
V = i. R
V = 5.6 = 30 Volt
Paralel bağlı kollarda potansiyel farkı eşittir.
3 Ω direnç üzerinde de potansiyel fark 30 Volt olur.
Buna göre V2 voltmetresi 30 Volt gösterir.
Paralel dirençlerin eşdeğer direnci 2 Ω dır.
Seri bağlı durumda akım şiddetleri eşit
V = i.R den
Direnç ile potansiyel fark doğru orantılı olur.
2 Ω luk direnç 30 V ise 4 Ω luk direnç üzerinde potansiyel fark 60 Volt olur.
Buna göre V1 voltmetresi 60 Volt gösterir.
7. SORU
Şekildeki devrede ampermetrede okunan akım şiddeti kaç amper dir?
Çözüm:
Devrede toplam potansiyel fark;
(8V luk üreteç ters bağlıdır)
Vtop = 8 – 2 – 2 = 4 Volt
Ana koldaki akım şiddeti;
V = i. R
4 = i. 2
i = 2 A
Paralel kollarda akım şiddeti;
2/2 = 1 A dir.
8. SORU
Çözüm:
Pilin üzerinden geçen akım şiddeti ile pilin tükenme süresi ters orantılıdır.
Öncelikle üreteçler üzerinden geçen akım bulunur.
K için;
3V – V = iK.R
2V = iK.R
L için;
2V + V = iL.R
3V = iL.R
M için;
V + V + V = iM. R
3V = iM. R
Buna göre üreteçlerden geçen akım şiddetleri;
K = 2i
L = 3i
M = 3i
Tükenme süreleri;
K > M = L
9. SORU
4 Ω luk direnç üzerinden 5 saniye boyunca 2 A akım geçiyor. Bu direncin harcadığı elektriksel enerji kaç Joule dur?
Çözüm :
Elektriksel enerji formülü;
E = 22. 4 . 5 = 80 J bulunur.
10. SORU
Şekildeki devrenin gerilimi 220 Volt ve devreye bağlı ütünün birim zamanda harcadığı enerji 1100 Watt tır. Buna göre ütü üzerinden geçen akım şiddeti kaç Amper dir?
Çözüm:
Birim zamanda harcanan elektriksel enerjiye elektriksel güç denir.
Elektriksel güç formülü;
1100 = i. 220
i = 5 A bulunur.
