11.sınıf fizik vektörler, vektörleri toplama işlemi, vektörleri uç uca ekleme yöntemiyle toplama ders notları.
Kuvvet, hız veya yer değiştirme gibi vektörel büyüklükleri toplamamız gerektiğinde cebirsel toplama yerine yönlerini dikkat alarak yani işaretlerine bakarak toplarız. Bulduğumuz vektörel toplama bileşke denir.
Vektörel olarak toplanan büyüklükler aynı tür olmalıdır.
Örneğin, bir hız vektörüyle bir kuvvet vektörünü toplayamayız. Kuvvet vektörü ile bir kuvvet vektörü toplanabilir, hız vektörü ile başka hız vektörü toplanabilir.
Bileşke vektör : Vektörlerin toplanmasıyla elde edilen vektöre bileşke vektör denir.
Bileşke vektör R ile gösterilir.
Uç uca ekleme, paralel kenar ve bileşenlerine ayırma yöntemiyle bileşke vektör bulunur.
Uç uca ekleme yöntemi
Vektörlerden birinin başlangıç noktası, diğerinin bitiş noktasına gelecek şekilde taşınır.
Vektörler böylece uç uca eklenmiş olur.
Son olarak uç uca eklenen vektörlerden ilk vektörün başlangıç noktasından son vektörün bitiş noktasına vektör çizilir.
Uç uca ekleme yönteminde dikkat edilmesi gereken iki nokta vardır; Yukarıda gösterildiği gibi vektörlerin başlangıç ve bitiş noktaları birleştirilmeli. Bileşke vektör ilk vektörün başlangıç noktasından son vektörün bitiş noktasına doğru olmalıdır.
Örnek:
Yukarıdaki şekilde verilen F1, F2 ve F3 kuvvetlerin bileşkesini çiziniz.
Çözüm:
R = F1 + F2 + F3
