10.sınıf dalgalar ünitesi, su dalgaları konu anlatımı. Su dalgalarında yansıma, kırılma ve su dalgalarının hızı ders notları.
Su dalgalarının özellikleri;
1- Mekanik dalgalardır
2- Hem enine hem de boyuna ilerleyen dalgalardır.
Dalga leğeni: Su dalgalarını incelemek için kullanılan deney düzeneğidir.
Doğrusal ve dairesel su dalgaları
Derinliği sabit bir dalga leğeninde,
düz bir cisimle (örneğin cetvel) titreşim hareketi yaptırıldığında doğrusal dalga oluşur.
noktasal bir cisimle (örneğin kalem ucu) titreşim hareketi yaptırıldığında dairesel dalga oluşur.
Yayılma hızı
Su dalgalarının hızı suyun derinliği ile doğru orantılıdır.
Sabit bir kaynakta oluşturulan dalgalar için,
Derinlik arttıkça dalganın yayılma hızı artar.
Derinlik artarsa dalga boyu da artar.
Örnek:
Şekildeki dalga leğeninde K, L ve M bölgeleri farklı derinliklere sahiptir.
Buna göre dalgaların yayılma hızı ve dalga boyları nasıl sıralanır?
Derinlik büyükten küçüğe sırasıyla K > M > L dir.
Dalga hızı ve dalga boyu derinlikle doğru orantılı olduğuna göre;
Dalga hızı :
VK > VM > VL
Dalga boyları :
λK > λ M> λL
Örnek:
Şekildeki dalga leğeninde sabit bir kaynakta üretilen dalgaların üstten görünümü verilmiştir.
Buna göre dalga leğenin düşey görünümü aşağıdaki gibi olur.