11.sınıf fizik, paralel kenar yöntemi, vektörleri toplama ve çakışık iki kuvvetin bileşkesi için 60, 90, 120 ve 180 derece özel durumlar.
Paralel kenar yöntemi
İki vektörün toplanmasında kullanılır.
Yukarıda şekildeki verilen A ve B vektörlerini paralel kenar yöntemiyle bileşkesini bulalım.
İzlenecek adımlar;
1- Vektörler başlangıç noktalarından birleştirilir.
2- Vektörlerin uçlarından vektörlere paralel çizilerek paralel kenar oluşturulur.
3- Vektörlerin çakıştığı başlangıç noktasından paralel kenara köşegen çizilir.
4- Bu köşegen iki vektörün bileşkesidir.
Cosinüs teoremi
Başlangıç noktalarından çakışık ve büyüklükleri F1 ve F2 olan iki kuvvet olsun.
Eğer kuvvetler arasındaki açı biliniyorsa, iki kuvvetin bileşkesi aşağıdaki formülle bulunur.
Paralel kenar yönteminde özellikler
1- Bileşke, büyük kuvvete daha yakındır.
2- Kuvvetlerin büyüklüğü eşit ise bileşke açıortaydır.
3- Aradaki açıyla, bileşke büyüklüğü ters orantılıdır.
Aşağıdaki özel durumlarda görüleceği gibi vektörler arası açı artarsa bileşke değeri azalmaktır.
Özel durumlar
Büyüklükleri eşit iki kuvvet arasındaki açı sırasıyla 0, 60, 90 ve 180 derece iken cosinüs teoriminden aşağıdaki özel durumlar elde edilir.
1- Kuvvetler arası açı 0 iken
2- Kuvvetler arası açı 60 iken
3- Kuvvetler arası açı 90 iken
4- Kuvvetler arası açı 120 iken
5- Kuvvetler arası açı 180 iken
